Nguồn tài liệu Marcus_Aurelius

Những nguồn tài liệu chính về cuộc đời và triều đại của Hoàng đế Marcus Aurelius đều rời rạc và thường không đáng tin cậy. Tuyển tập tài liệu quan trọng nhất là những tiểu sử vua chúa La Mã cổ trong bộ sử Historia Augusta, được cho là viết bởi một nhóm tác giả vào đầu thế kỷ thứ IV, nhưng thực chất là được viết bởi một tác giả duy nhất (trong bài này gọi là "nhà tiểu sử học viết về ông") từ cuối thế kỷ thứ IV (khoảng 395). Bộ sử "Historia Augusta" bao gồm một loạt tiểu sử nói phét và hư cấu về các vị Hoàng đế cấp dưới và những tên vua cướp ngôi, nhưng những tiểu sử viết trước đó, chủ yếu là dựa theo những tư liệu cổ mà ngày nay đã mất (Marius Maximus và Ignotus), thì viết tốt hơn nhiều.[22] Về cuộc đời và triều đại của Hoàng đế Marcus Aurelius, tiểu sử của các vị Hoàng đế Hadrianus, Antoninus Pius, Marcus Aurelius và Lucius Verus đều có uy tín cao, nhưng những tiểu sử của Aelius Verus và Avidius Cassius - một tên vua cướp ngôi cùng thời với Marcus Aurelius[23] - đều là tự bịa đặt ra.[24]

Nhà giáo Fronto và một vài triều thần nhà Antoninus vẫn còn hiện hữu trong một loạt văn kiện rời rạc, kể về thời kỳ lịch sử từ khoảng năm 138 cho đến năm 166.[25] Tác phẩm Suy tưởng do nhà vua thân hành ngự bút viết giúp cho chúng ta am hiểu về cuộc sống nội tâm của ông, nhưng không làm cho chúng ta hiểu được năm tháng của các sự kiện, và chỉ có một vài ghi chú đặc biệt về tình hình thế giới khi ông trị vì La Mã.[26] Một tài liệu viết chi tiết chủ yếu về thời đại đó là của Cassius Dio, một Thượng Nghị sĩ người Hy Lạp ở thành Nicaea xứ Bithynia, đã viết lịch sử La Mã kể từ thời lập quốc cho đến năm 229 trong 80 cuốn sách. Bộ sử của Dio thật cần thiết đối với lịch sử quân sự thời đó, nhưng ông có quan điểm chống đối mạnh mẽ đối với các cuộc chinh phạt của Đế quốc La Mã và hay có luận điểm hợp với cái chức Thượng Nghị sĩ của ông.[27] Một số tư liệu văn chương khác cung cấp những chi tiết đặc biệt: gồm có các tác phẩm của thầy thuốc Galen viết về tập quán của các vua nhà Antoninus, những bài diễn văn của Aelius Aristides về bản chất của thời gian, và những thành phần trong các Bộ luật Digest và Codex Justinianus nói về luật lệ đất nước đời vua Marcus Aurelius.[28] Các bi vănđồng tiền cũng bổ sung cho những tư liệu văn chương.[29] Ở thời hiện đại, nhà sử học Frank McLynn có viết nên tác phẩm "Marcus Aurelius: A Life" - một cuốn tiểu sử được đánh giá rất cao, đã kể về cuộc đời và sự nghiệp của vị đại minh quân.[30] Một cuốn tiểu sử hiện đại khác có giá trị cao về vị đại anh quân La Mã cũng được nhà sử học Anthony Birley làm nên, đó là tác phẩm "Marcus Aurelius: A Biography".[31]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Marcus_Aurelius http://www.amazon.com/Marcus-Aurelius-Biography-Im... http://www.amazon.com/Marcus-Aurelius-Life-Frank-M... http://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl2/wl210.htm http://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl3/wl303.htm http://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl3/wl304.htm http://www.strandbooks.com/greek-roman/marcus-aure... http://www.theoi.com/Text/Pausanias1A.html http://compute-in.ku-eichstaett.de:8888/pls/epigr/... http://compute-in.ku-eichstaett.de:8888/pls/epigr/... http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=...